Сібірдегі түркі республикаларының жергілікті қоғамдастықтарындағы ғылымның орны мен рөлі
Қаралымдар: 126 / PDF жүктеулері: 127
DOI:
https://doi.org/10.32523/2664-5157-2022-3-7-16Кілт сөздер:
әлеуметтік-гуманитарлық, білім, қоғамдастық, аймақ, көзқарас, бедел, болашақАннотация
Мақала Оңтүстік Сібірдегі түркі республикалары (Хакасия, Алтай, Тыва)
жергілікті қоғамдастықтарының ғылымға (негізінен әлеуметтік-гуманитарлық білімге қатысты)
және ғылыми мамандықтарға деген көзқарасын анықтауға арналған. Талдаудың эмпирикалық
негізін 2000 жылдардың бірінші жартысында автор жүргізген далалық, социологиялық, сандық
және сапалық зерттеулердің нәтижелері құрады. Ғылыми әдебиеттерді саралаумен қатар
сұхбат мәтіндерін талдау нәтижесінде бірнеше маңызды ой-пікір тұжырымдалды. Біріншіден,
ғылымның әлеуметтік институт ретіндегі беделі төмендегені көрсетілді, оның ішінде бұл жағдай
әлеуметтік-гуманитарлық салалар мен ғылыми мамандықтарға да қатысты. Екіншіден, соған
қарамастан ғылым ең алдымен ұлттық интеллигенцияның қатарын толықтыратын әлеуметтік
ұтқырлықтың маңызды арнасы ретінде өз рөлін сақтап отыр. Үшіншіден, егер аймақтық билік
органдарының ұстанымы туралы айтар болсақ, онда олардың ғылымға және оның нәтижелеріне
деген көзқарасына көбіне утилитарлық сипат тән: ғылым, шын мәнінде, қосалқы қызмет
атқарып келеді. Төртіншіден, аймақтық гуманитарлық интеллигенцияны басқа әлеуметтік
топтан шыққан адамдардың есебінен көбейту үрдісі көзге айқын шалынады. Аймақтық ғылыми
қоғамдастық өкілдерінің неғұрлым қолайлы әлеуметтік-психологиялық жағдайға жетуі туралы
қорытынды жасау, мұның – басқа мәселелермен қатар – таяуда ғана әлеуметтік жаңару жолына
түскен қоғамда білімге, сауаты толық адамдарға деген ілтипатты сақтаумен байланыстылығын
ашып көрсету зерттеудің маңызды нәтижесі болып саналады.
